Sort de documënt: Revista Ladinia
Titul: Diciamo, dijon, dijun: un possibile caso di rianalisi dovuta al contatto tra italiano e ladino
Diciamo, dijon, dijun: un possibile caso di rianalisi dovuta al contatto tra italiano e ladino
Fiorentini, Ilaria
Descriziun: Ladinia XLIV, 123–139
https://doi.org/10.54218/ladinia.44.123-139
L’articul analisëia les adoranzes y funziuns dles formes dijon y dijun tl ladin baié, se conzentran sön les variantes fasciana, gherdëna y badiota. Tl talian é diciamo n segnal discorsif polifunzional, che pó avëi na funziun de marca pro na formulaziun danü/de coreziun, de ejemplificaziun o de atenuaziun. La forma, olache sües funziuns s’á svilupé da mëte man dala pröma porsona plurala dl congiuntif presënt dl verb dire (forma imperativa), é omofona cun chëra dla pröma porsona plurala dl presënt indicatif. Sciöch’an vëiga dal’analisa, basada sön dac dl baié semi-spontan, á dijon (ladin fascian y gherdëna) y dijun (ladin dla Val Badia), canch’an i adora coche segnai discorsifs, les medemes funziuns co diciamo. Atramënter co pro le talian, indere, rapresentëia les döes formes la pröma porsona plurala dl indicatif presënt, che se desfarenziëia te dötes trëi les varietés da chëra dl congiuntif. Al podess porchël ester n caje de re-analisa che é gnü a s’al dé dal contat linguistich cun le talian: les formes ladines ess surantut la funziun de segnal discorsif sön la basa dl diciamo talian porvia dl’omofonia che é tl talian danter la forma indicativa y chëra imperativa. A desfarënzia de ci che sozed de regola pro i segnai discorsifs, ne vëgnel te chësc caje nia a s’al dé n imprëst dla forma taliana, mo les formes ladines surantol i schemesc dl’adoranza y les funziuns.
https://doi.org/10.54218/ladinia.44.123-139
L’articul analisëia les adoranzes y funziuns dles formes dijon y dijun tl ladin baié, se conzentran sön les variantes fasciana, gherdëna y badiota. Tl talian é diciamo n segnal discorsif polifunzional, che pó avëi na funziun de marca pro na formulaziun danü/de coreziun, de ejemplificaziun o de atenuaziun. La forma, olache sües funziuns s’á svilupé da mëte man dala pröma porsona plurala dl congiuntif presënt dl verb dire (forma imperativa), é omofona cun chëra dla pröma porsona plurala dl presënt indicatif. Sciöch’an vëiga dal’analisa, basada sön dac dl baié semi-spontan, á dijon (ladin fascian y gherdëna) y dijun (ladin dla Val Badia), canch’an i adora coche segnai discorsifs, les medemes funziuns co diciamo. Atramënter co pro le talian, indere, rapresentëia les döes formes la pröma porsona plurala dl indicatif presënt, che se desfarenziëia te dötes trëi les varietés da chëra dl congiuntif. Al podess porchël ester n caje de re-analisa che é gnü a s’al dé dal contat linguistich cun le talian: les formes ladines ess surantut la funziun de segnal discorsif sön la basa dl diciamo talian porvia dl’omofonia che é tl talian danter la forma indicativa y chëra imperativa. A desfarënzia de ci che sozed de regola pro i segnai discorsifs, ne vëgnel te chësc caje nia a s’al dé n imprëst dla forma taliana, mo les formes ladines surantol i schemesc dl’adoranza y les funziuns.
Lingaz: IT
Data: 2020
Autur: Fiorentini, Ilaria
Copyright: Istitut Ladin Micurá de Rü - ISSN 1124-1004
